Η τεχνητή νοημοσύνη καταλαβαίνει τα ανθρώπινα συναισθήματα καλύτερα από άνθρωπο
Σύγχρονα AI μοντέλα ξεπερνούν τους ανθρώπους σε τεστ συναισθηματικής κατανόησης, ανοίγοντας νέες προοπτικές.
Το γεγονός ότι η τεχνητή νοημοσύνη παρουσιάζει εκπληκτικές επιδόσεις στα μαθηματικά ή στην επεξεργασία κώδικα, γέννησε μια νέα απορία: μπορεί η ΑΙ να κατανοήσει συναισθήματα καλύτερα από τον άνθρωπο; Το ερώτημα τέθηκε από τις πανεπιστημιακές σχολές της Γενεύης και της Βέρνης και τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Σε δοκιμασίες που μετρούν την ικανότητα συναισθηματικής κατανόησης και διαχείρισης, οι έξι δημοφιλείς πλατφόρμες AI που εξετάστηκαν, ανάμεσά τους και το ChatGPT, πέτυχαν κατά μέσο όρο ποσοστό σωστών απαντήσεων 81%, ενώ οι άνθρωποι μόλις 56%.
Η AI υπερέχει στην κατανόηση συναισθημάτων
Στη μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό Communications Psychology οι ερευνητές χρησιμοποίησαν καθιερωμένα τεστ συναισθηματικής νοημοσύνης που έχουν προκαθορισμένες σωστές απαντήσεις, παρόμοιες με αυτές ενός τεστ μαθηματικών ή ενός κουίζ προσωπικότητας. Οι συμμετέχοντες έπρεπε να επιλέξουν ποιο συναίσθημα θα ένιωθε ένα άτομο σε συγκεκριμένη κατάσταση ή ποια θα ήταν η πιο κατάλληλη αντίδραση για να βοηθήσουν κάποιον να ηρεμήσει. Κάθε σύστημα AI ολοκλήρωσε τα τεστ δέκα φορές ώστε να προκύψει αξιόπιστος μέσος όρος αποτελεσμάτων. Σε κάθε δοκιμή, η AI υπερέβη τον μέσο ανθρώπινο συμμετέχοντα, με τα μοντέλα να συμφωνούν μεταξύ τους στις συναισθηματικές τους κρίσεις, ακόμη και χωρίς ειδική εκπαίδευση πάνω στην αξιολόγηση συναισθημάτων.
Όπως αναφέρεται στο The Brighter Side of News στα τεστ χρησιμοποιήθηκαν διαφορετικά εργαλεία, όπως το Situational Test of Emotion Understanding (STEU) και το Geneva Emotion Knowledge Test – Blends (GEMOK-Blends), που μετρούν την ικανότητα αναγνώρισης συναισθημάτων σε ποικίλες καταστάσεις. Άλλα τεστ, όπως το Situational Test of Emotion Management (STEM) και υποδοκιμασίες από το Geneva Emotional Competence Test (GECo), επικεντρώνονται στη συναισθηματική ρύθμιση και διαχείριση. Για παράδειγμα, αν ένας εργαζόμενος κλέψει μια ιδέα και λάβει επαίνους από τον προϊστάμενο, η σωστή συναισθηματική αντίδραση δεν είναι η εκδίκηση, αλλά μια ήρεμη συζήτηση με τον προϊστάμενο – μια ένδειξη αυτοελέγχου και κατανόησης των συναισθημάτων.
Πώς η AI δημιουργεί και αξιολογεί τεστ συναισθηματικής νοημοσύνης
Η AI έδειξε ότι δεν περιορίζεται μόνο στο να επιλέγει την καλύτερη λύση ανάμεσα σε δεδομένες επιλογές. Για να δοκιμάσουν περαιτέρω τις δυνατότητες της AI, οι ερευνητές ζήτησαν από το ChatGPT-4 να συντάξει νέα τεστ συναισθηματικής νοημοσύνης με πολλαπλές απαντήσεις και να υποδείξει την καλύτερη. Στη συνέχεια, 467 άνθρωποι συμμετείχαν τόσο στα αρχικά όσο και στα AI τεστ. Από τα αποτελέσματα προέκυψε ότι τα τελευταία ήταν εξίσου απαιτητικά και αξιόπιστα με τα ανθρώπινα, ενώ το 88% από τις ερωτήσεις ήταν ολοκληρωτικά πρωτότυπες.
Παρά τις μικρές διαφορές στην καθαρότητα ή στην ποικιλία των σεναρίων, τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι η AI όχι μόνο κατανοεί συναισθήματα, αλλά έχει και τη δυνατότητα να αξιολογεί και να δημιουργεί τεστ που μετρούν την συναισθηματική ικανότητα με ακρίβεια. Αυτό ανοίγει νέους δρόμους για εφαρμογές σε ψυχοθεραπεία, εκπαιδευτική καθοδήγηση και coaching, χωρίς να απαιτείται η AI να «αισθάνεται» με ανθρώπινο τρόπο – αρκεί να αντιλαμβάνεται και να ανταποκρίνεται σωστά σε συναισθηματικά σήματα.
Οι εφαρμογές της συναισθηματικά έξυπνης AI
Η μελέτη αναδεικνύει ότι η συναισθηματική νοημοσύνη των σύγχρονων μοντέλων δεν περιορίζεται στην αναγνώριση εκφράσεων ή τόνων φωνής, αλλά εκτείνεται σε βαθύτερη κατανόηση και προσαρμοσμένη αντίδραση, προσφέροντας δυνατότητες για ασφαλή, αποτελεσματική χρήση της AI σε πεδία όπου τα συναισθήματα κάνουν τη διαφορά.
